Twórcy internetowi niezmiennie poszukują sposobów na powiększanie zasięgów publikowanych przez siebie treści. Ciekawą alternatywą dla płatnej subskrypcji konta w mediach społecznościowych jest zorganizowanie konkursu lub pisząc językiem social mediów „rozdania” – ponieważ przy relatywnie niskich nakładach można realnie zwiększyć grono potencjalnych klientów. Należy jednak pamiętać, że aby zorganizować legalny konkurs online należy przygotować nie tylko interesujące nagrody, ale też odpowiednią dokumentację.
Niniejszy wpis ma na celu wyjście twórcom internetowym naprzeciw i zasygnalizowanie istotnych aspektów prawnych, o których organizator powinien pamiętać przy przeprowadzeniu konkursu na platformie internetowej, celem uniknięcia kar.
Legalny konkurs – przyrzeczenie czy loteria? Co wybrać?
Polskie prawo nie zawiera legalnej definicji konkursu, co jednak absolutnie nie oznacza, że organizatorzy konkursu w mediach społecznościowych poruszają się w prawnej próżni, ponieważ a w zależności od jego rodzaju, mogą polegać przepisom nawet kilku ustaw.
Niemniej jednak, zgodnie z powszechnym poglądem doktryny i orzecznictwa konkurs w swojej najczystszej formie jest najbardziej zbliżony do przyrzeczenia publicznego, uregulowanego w Kodeksie cywilnym w art. 919 § 1. Kto przez ogłoszenie publiczne przyrzekł nagrodę za wykonanie oznaczonej czynności, obowiązany jest przyrzeczenia dotrzymać. (…) oraz art. 921. § 1. Publiczne przyrzeczenie nagrody za najlepsze dzieło lub za najlepszą czynność jest bezskuteczne, jeśli nie został w nim oznaczony termin, w ciągu którego można ubiegać się o nagrodę. 2. Ocena, czy i które dzieło lub czynność zasługuje na nagrodę, należy do przyrzekającego, chyba że w przyrzeczeniu nagrody inaczej zastrzeżono.
Pokreślenia wymaga użyte przez ustawodawcę pojęcie “ocena”. W mediach społecznościowych spotykamy się najczęściej z konkursami, często określanymi mianem “rozdań”, w których szczęśliwiec został wylosowany, bez podlegania pod ocenę lub określone kryterium, np. kreatywności. Należy podkreślić, że taki sposób rozstrzygnięcia „konkursu” niebezpiecznie przybliża go do wypełnienia znamion loterii, której legalna definicja znajduje się w ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych w art. 2. ust. 1. Grami losowymi są gry, w tym urządzane przez sieć Internet, o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku. Są to: (…) 10) loterie promocyjne, w których uczestniczy się przez nabycie towaru, usługi lub innego dowodu udziału w grze i tym samym nieodpłatnie uczestniczy się w loterii, a podmiot urządzający loterię oferuje wygrane pieniężne lub rzeczowe…
Dlaczego niebezpiecznie? Przeprowadzenie loterii wiąże się z szeregiem formalności, których należy dopełnić. Mowa tu przede wszystkim o konieczności uzyskania zezwolenia na organizację loterii promocyjnej, którego wydanie podlega opłacie. Zdecydowana większość rozdań organizowanych w mediach społecznościowych nie spełnia tego warunku. A warto wiedzieć, że za przeprowadzenie loterii promocyjnej bez uzyskania stosownego zezwolenia wydanego przez właściwego dyrektora izby administracji skarbowej (art. 32 ust. 3 ustawy o grach hazardowych) są przewidziane dotkliwe sankcje–kara pieniężna w wysokości pięciokrotności opłaty za wydanie zezwolenia. Ponadto, urządzanie loterii wbrew przepisom ustawy stanowi również wykroczenie karnoskarbowe, za które grozi kara grzywny w wysokości 240 stawek dziennych.
O czym jeszcze należy pamiętać?
- Zezwolenie na przeprowadzenie loterii udzielane jest na wniosek (musi on zawierać elementy wskazane w art. 39 ustawy o grach hazardowych), na którego rozpatrzenie organ ma 2 miesiące od dnia jego złożenia (art. 40 ust. 2 w/w ustawy).
- Podmiot urządzający loterię promocyjną musi uiścić opłatę za wydanie zezwolenia (opłata wynosi 10% wartości puli nagród, jednak nie mniej niż 50% kwoty bazowej – art. 69 ust. 1 pkt 5 w/w ustawy; definicja kwoty bazowej znajduje się w art. 70 tejże ustawy).
- Na organizatorze ciąży obowiązek zapewnienia nadzoru nad grami hazardowymi przez osoby legitymujące się odbyciem stosownego szkolenia (materię tą reguluje rozdział 3 w/w ustawy).
- Loteria musi być także przeprowadzana zgodnie z zatwierdzonym regulaminem, którego projekt dołącza się do wniosku o wydanie zezwolenia.
Jaki jest zatem najprostszy sposób, aby w legalny sposób i niskim nakładem przeprowadzić konkurs w social mediach? Niewyłanianie zwycięzcy w drodze przypadku – o czym poniżej.
Konkurs, który nie wyłania zwycięzcy w drodze przypadku, nie wymaga zezwolenia, nie musi być nigdzie zgłaszany, nie wymaga uiszczenia opłaty. Ponadto, może przeprowadzać go każda osoba o pełnej zdolności do czynności prawnych. W tym przypadku nie ma również obowiązku przygotowania regulaminu. Jednak w myśl zasady „lepiej zapobiegać niż leczyć” zalecamy jego opracowanie, gdyż dobry regulamin uporządkuje wszelkie aspekty konkursu oraz zabezpieczy interesy organizatora w razie sporu sądowego z uczestnikiem lub inną osobą. Taki regulamin powinien zawierać w szczególności:
- dane podmiotu organizującego konkurs;
- czas trwania konkursu;
- określenie podmiotów, które mogą brać udział w konkursie;
- zadanie konkursowe oraz zasady obowiązujące przy jego wykonaniu;
- kryteria rozstrzygnięcia konkursu;
- nagrody;
- sposób ogłoszenia laureatów;
- zasady reklamacji i rozwiązywania sporów.
Jeżeli nadal masz wątpliwości jak przygotować regulamin konkursu – napisz do nas! Z chęcią Ci pomożemy!
Jedyna stała w życiu, czyli podatki.
Co do zasady od wygranej w konkursie pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody (art. 30 ust. pkt 2 ustawy z dnia o podatku dochodowym od osób fizycznych). Obowiązek jego pobrania i uiszczenia spoczywa na wydającym nagrodę i nie można go przenieść na uczestnika konkursu… Zostały jednak przewidziane pewne zwolnienia podatkowe:
- w przypadku przeprowadzenia loterii promocyjnej, wygrana, której jednorazowa wartość nie przekracza 2280 zł jest wolna od podatku,
- w przypadku przeprowadzenia konkursu w formie przyrzeczenia publicznego zwolnienie z podatku obowiązuje, gdy konkurs jest organizowany i ogłaszanych przez środki masowego przekazu, a wartość nagród nie przekracza kwoty 2000 zł.
Na sam koniec… ochrona danych osobowych. Organizator konkursu zobowiązany jest do przetwarzania danych osobowych uczestników konkursu, choćby w celu ich identyfikacji oraz poinformowania osoby o zasadach przetwarzania danych osobowych. Obowiązek informacyjny można spełnić w różnoraki sposób np. poprzez umieszczenie odpowiedniej informacji pod formularzem uczestnictwa.
Kilka rad od Kancelarii przed opublikowaniem postu konkursowego:
- W treści postu konkursowego unikaj słów “losowanie”, “loteria”, czy “wylosujemy nagrody” – to może odbiorcę postu w błąd.
- Angażuj zamiast po prostu rozdawać – zaplanuj kreatywne zadanie konkursowe. Internauci lubią ciekawe wyzwania, a ty unikniesz zakwalifikowania twojego konkursu jako loteria;
- Pamiętaj, że przy organizowaniu konkursu na Facebooku nie można wykorzystywać do promocji prywatnych osi czasu oraz połączeń ze znajomymi… jest to niezgodne z regulaminem oraz polityką Facebooka.
- W regulaminie konkursu uwzględnij zapis, który mówi wprost, że zwalnia się serwis (Facebook, Instagram itp.) od odpowiedzialności za organizację konkursu (przechodzi ona na Ciebie) – obowiązek ten również wynika z polityki platformy.
- skonsultuj wzór swojego regulaminu z prawnikiem. Dzięki temu unikniesz przykrych niespodzianek, a dokument będziesz mógł zachować jako szablon i wykorzystywać przy kolejnych konkursach.
Zuzanna Hołdys-Havlůj
aplikantka radcowska
